Δευτέρα 30 Σεπτεμβρίου 2013

Ο κύριος Προχάρτσιν

ο Ντοστογιέφσκι από τον Tennyson Samraj


«Τη χρονιά που δημοσιεύτηκε το πρώτο σημαντικό αφήγημά του, ο "Φτωχόκοσμος" (1846), ο Ντοστογιέφσκι, επηρεασμένος από τον Γκόγκολ, έγραψε το διήγημα "Ο κύριος Προχάρτσιν", όπου αντιμετώπιζε τον κόσμο των απόκληρων με γελαστή ματιά.» *
 




«Από ένα αληθινό περιστατικό ο Ντοστογιέφσκι κάνει υψηλή ραπτική, φιλοτεχνώντας  το πορτρέτο ενός φιλάργυρου. Εκκινώντας από το Μολιέρο και τον Πούσκιν, μας φωτίζει το δικό του ασθενή και τον ταπεινό του περίγυρο.





Η γραφή της "φιλανθρωπίας", όπως είχε ονομαστεί στην εποχή του η ενασχόληση της λογοτεχνίας με τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα, και εδώ κάνει ένα μικρό θαύμα: το άθλιο σηνικό, που θυμίζει ακόμα πιο ξεπεσμένο Περ Γκοριό, και οι εξίσου καταφρονεμένοι κάτοικοί του, κινούν τη φασματική παρουσία τους σα να μεταφέρουν ένα ακατανόητο κι ασήκωτο άχθος.
Στο "βυθό" αυτό, κοινωνικό και ψυχολογικό, με την έννοια μιας παράλογης ηθικής, ο ήρωας ετοιμάζει κάτι παραπάνω από το μίσθωμα του γνωτού περατάρη, φυλάσσοντας στο αξιοθρήνητο στρώμα του μέσα στο κοινόβιο μια μικρή περιουσία.
Οι περιγραφές ζωντανεύουν μισόφωτα, στριγκιές και κατάρες ελευθερώνουν οσμές αλκοόλ, ανθρώπινης παρουσιάς, κλονισμένης εμπιστοσύνης ή παραφοράς, ενώ φωτογραφίζουν στο κέντρο τον παράδοξο αυτοεγλεισμό του Προχάρτσιν.
Όπως κάθε ντοστογιεφσκικός ήρωας, αυτός ο τελευταίος ανίκανος, να αυτοτελειωθεί αντίθετα προς τον τολστοϊκό άνθρωπο, γίνεται έρμαιο της λανθασμένης ανάγνωσης του κόσμου και της θέσης του εκεί.
Δεν θυσιάζεται για τίποτα σημαντικό, λέει ο Ντοστογιέφσκι, αλλά για κάτι εξωφρενικό, ιδιοτελές και ανήθικο. Δεν προσφέρει τίποτε γύρω του, αλλά εγωιστικά υποφέρει, χωρίς ουσιαστικό αντίκρυσμα.» *


διαβάστε: 

Φιόντορ Μιχαήλοβιτς Ντοστογιέφσκι, αστειεύεστε;

ο Ντοστογιέφσκι από τον Andrey Volkok
«Σατιρικός ο Ντοστογιέφσκι; Ο μεγαλοφυής "τραγωδός" της ανθρώπινης εξαθλίωσης, της ψυχικής αρρώστιας και του πόνου, της "αμαρτίας" και του παράφορου εγκλήματος να σατιρίζει, να ευθυμολογεί;
Κι όμως, ο μέγιστος μυθιστριογράφος της Ρωσίας και του κόσμου, σα να έκανε πότε - πότε ένα μικρό διάλειμμα, για να ειρωνευτεί τα "οικεία κακά" και, ακόμα πιο πολύ, τα ξένα και τα ξενόφερτα.» *


 Έργα του αυτού του ύφους:
Σατιρική εικόνα της επαρχιακής ζωής , μ' όλο που γράφτηκε μετά την τρομερή εμπερία του από την παρά λίγο εκτέλεσή του για "ανατρεπτική δράση" και τον τετράχρονο εγκλεισμό του στα κάτεργα του Ομσκ.» *
«Σαρκάζει τις αδυναμίες των ηλικιωμένων και συμμερίζεται το όνειρα και τις λαχτάρες των νέων με χιούμορ και συμπάθεια." *



  • "Άσχημο ανέκδοτο" 1859
«Στο περιοδικό "Καιροί", που είχε εκδόσει με τον αδελφό του Μιχαήλ, θα δημοσιευτεί το "Άσχημο ανέκδοτο", σάτιρα των αξιωματούχων και των "νέων ιδεών", που θ' αναμόρφωναν τάχα τη ρώσικη κοινωνία.» *

Σάββατο 28 Σεπτεμβρίου 2013

Μη χαίρεστε...


Ο Μπέρτολτ Μπρεχτ για τους πανηγυρισμούς του κόσμου για το τέλος του β' παγκόσμιου πολέμου... *

Σε έναν κόσμο παράλογο... τι είναι τρέλα;

"Don Quixote" by Stanislav Prokopenko

"Όταν η ίδια η ζωή είναι τόσο παράλογη, ποιος μπορεί να πει τι είναι τρέλα και τι είναι λογική;
Ίσως τρέλα μπορεί να είναι το να εγκατελείπουμε τα όνειρά μας.
Να γινόμαστε πρακτικοί νομίζοντας ότι μπορούμε να δούμε την πραγματικότητα. Ίσως αυτό να είναι τρέλα.
Να ψάχνουμε θησαυρούς εκεί που συσσωρεύονται σκουπίδια.
Ίσως η πολλή λογική να είναι τρέλα.
Και τι μεγαλύτερα τρέλα απ' όλες να βλέπεις τη ζωή όπως είναι κι όχι όπως θα έπρεπε να είναι."
 Απόσπασμα από τον "Δον Κιχώτη" του Θερβάντες



Μαντζουράνα στο κατώφλι, γάιδαρος στα κεραμίδια

σκίτσο του Γιώργου Αρμένη για την παράσταση του 2013


"Πρόκειται για ένα παράλογο - λαϊκό δρώμενο, που με χιούμορ, τόλμη και διεισδυτικότητα χωρίς προκαταλήψεις και σκοπιμότητες ψηλαφίζει γεγονότα ιστορικά και κοινωνικοπολιτικά, που είναι γνωστά σε όλους μας." *
"Ένα λαϊκό δρώμενο με αριστοφανική δομή, ένα σπονδυλωτό έργο με στοιχεία της λαϊκής παράδοσης." *

Μαντζουράνα στο κατώφλι...

ακούστε τα τραγούδια εδώ


Ο δίσκος κυκλοφόρησε το 1980 και περιλαμβάνει τα τραγούδια από την παράσταση "Μαντζουράνα στο κατώφλι, γάιδαρος στα κεραμίδια", που παρουσιάστηκε την ίδια χρονιά στο Θέατρο Τέχνης.
Το έργο και τους στίχους έγραψε ο Γιώργος Αρμένης, τη μουσική ο Χρήστος Λεοντής.

Τετάρτη 25 Σεπτεμβρίου 2013

Τύμπανα σοβαρά της τραγωδίας



ποίημα του Νίκου Καρούζου
Ηλέκτρα είσαι τώρα μες στα αηδόνια κόρη βασιλέως
οχιά στα μάτια, τίγρισσα στα χέρια με πέλματα ματαξωτά
ποδοπατείς από ζοφώδη έρωτα ολομόναχη με γόους επιτάφιους
τη φαλλική μεγαλοπρέπεια τπυ πατέρα σου
ποδοπατείς ολομόναχη καθώς
η Κλυταιμνήστρα για λίγα δευτερόλεπτα
ψιθυρίζει ελεεινά ηλεκτρόνια του κορμιού της
κι ο Αίγισθος αιμόφυρτος εγκαταλείπει τη στύση
θάνατος ηγεμόμας όλων αποφαίνεται
τυλίγοντας με άσπιλο γνόφο την κάθαρση.
Το δίκιο ειν' από παντού κι ολούθε διαλάμπει.

Νίκος Καρούζος: κάπου γελιέται ο Μπέκετ

"Αλλά κάπου πραγματικά γελιέται ο Μπέκετ. Εννοώ πως ο άνθρωπος έχει τη δύναμη να διαλέξει και να μην ψοφήσει στην απόγνωση. Το παράλογο που πηγάζει απ' την ενότητα της ζωής και του θανάτου λείπει απ' τη ματεριαλιστική βίωση, όπου οι όποιοι απελπισμοί και οι όποιες απογνώσεις βιώνονται στη διάστση της μελλοντικότητας που θα βρει τους τρόπους να τις αναιρέσει."
 
Aπόσπασμα από το δοκίμιο του Νίκου Καρούζου "Μεταφυσικές εντυπώσεις απ' τη ζωή ως το θέατρο" * 
 
 
 

Κατασκευές κούκλας



Το θέατρο κούκλας κου κλό μας προτείνει κατασκευές κούκλας:









Ψαράκι από φελιζόλ
(από την παράσταση
"Ο Ψαροτρομάρας").
Δείτε τις οδηγίες με εικόνες βήμα - βήμα εδώ.


Κούκλα με πλαστικό μπουκάλι και χαρτόνι.
Δείτε τις αναλυτικές οδηγίες με τις φωτογραφίες εδώ.







Τέλος, μεταμορφώστε τις κάλτσες σας σε κούκλες κλουκλοθεάτρου με φαντασία!


Τρίτη 24 Σεπτεμβρίου 2013

Καλή σου νύχτα, φεγγαράκι!

παραμύθι της Φρόσως Χατόγλου
 
"The planets came out to play with Milo moon" by Lindy Gaskill

'Ήταν μια νύχτα σαν όλες τις άλλες. Καθώς ο ουρανός σκοτείνιασε και φάνηκαν τα πρώτα αστέρια βγήκε το φεγγάρι. Έτσι, όπως κάθε φορά. Ξεκίνησε να τραγουδά κι ένα τριζόνι. Τίποτε παράξενο δεν υπήρχε. Όμως αυτό ακριβώς αυτό ήταν που δεν άρεσε στο φεγγάρι. Άλλη μια νύχτα σαν τις άλλες. Περνούσε αργά πάνω από την πόλη. Ένα ένα τα φώτα έσβηναν. Ησυχία. Τούτη τη νύχτα ένιωσε να βαριέται. Κάθε φορά τα ίδια και τα ίδια. Φούσκωσε τα μάγουλά του κι έβγαλε έναν αναστεναγμό.
"The moon always rises"
by BAD Kitty
Εκείνη τη στιγμή βρισκόταν ακριβώς πάνω από τη μικρή πλατεία με την παιδική χαρά. Άνοιξε τα μάτια του και μια τρελή ιδέα του ήρθε στο μυαλό. Τι πέιραζε; Μια φορά, μονάχα μια φορά, ας μη γίνονταν όλα όπως κάθε νύχτα. Τι είναι μια φορά; Για λίγο μόνο, έτσι, να ξεσκάσει. κοίταξε τριγύρω ανήσυχο. Μπα, δεν θα καταλάβαινε κανένας τίποτε. Εμπρός λοιπόν! Μια φορά, για λίγο.
Απλά και προσεκτικά πήδηξε κάτω. Βρέθηκε στην άμμο, μπροστά στην τσουλήθρα. Η καρδιά του χτυπούσε δυνατά. Από χαρά και αγωνία.
 
 
 
Για πολλή ώρα κατρακυλούσε από τη στριφογυριστή τσουλήθρα. Έδινε μια και γύριζε γύρω γύρω στο μύλο. κουνιόταν ψηλά, όλο και πιο ψηλά στις κούνιες. Και στο τέλος, σκονισμένο, λαχανιασμένο, με αναψοκοκκινισμένα μάγουλα στάθηκε μπροστά στην τραμπάλα.
Την κοίταξε με θλίψη. Είχε δυο καθίσματα, ένα κίτρινο κι ένα γαλάζιο. Δυο καθίσματα. Αυτό όμως ήταν μονάχο του. Κρίμα, στην τραμπάλα δεν μπορούσε να παίξει. Αισθάνθηκε τόση μοναξιά. Αν είχε ένα φίλο...
-Καλησπέρα! ακούστηκε μια παιδική φωνή. Ένα μικρό αγόρι στεκόταν και το κοίταζε γελαστό. Είδα το δυνατό σου φως από το παράθυρό μου, νάτο, εκεί, απέναντι. Θες να παίξουμε; 
"Star catcher Child and moon"
Δεν χρειάστηκε να πουν άλλη κουβέντα. Το φεγγάρι χαμογέλασε. Έλαμψε από ευτυχία. Κάθισε πρώτο στην τραμπάλα. Διάλεξε το γαλάζιο κάθισμα. Αχ, το γαλάζιο, πόσο του άρεσε! Ήταν το χρώμα που έχει ο ουρανός την ημέρα, τότε που δεν μπορούσε να το δει. Και το λαχταρούσε τόσο!
Το παιδί κάθισε στο κίτρινο κάθισμα. Και το παιχνίδι άρχισε! Πάνω το φεγγάρι, κάτω το παιδί, πάνω το παιδί, κάτω το φεγγάρι! Θα 'θελαν να φωνάξουν, να γελάσουν δυνατά, όμως δεν έπρεπε κανείς να τους καταλάβει. Γι' αυτό έπαζαν με ησυχία και το μόνο που ακουγόταν στη μικρή πλατεία ήταν το τρίξιμο της τραμπάλας καθώς ανεβοκατέβαινε. Έμοιαζε σα να τραγουδούσε ένα παραπονιάρικο νυχτοπούλι. Πάνω κάτω, πάνω κάτω. Οι δυο φίλοι συνέχιζαν ευτυχισμένοι το μυστικό τους παιχνίδι.
"The stars
kept watch over Milo moon"
by Lindy Gaskill
Στην άλλη άκρη της πόλης κάποιος ξαγρυπνούσε. Ήταν ένας επιστήμονας που δούλευε στο αστεροσκοπείο. Δεν μπορούσε να κοιμηθεί γιατί σκεφτόταν την κοπέλα που αγαπούσε. Βγήκε στο μπαλκόνι για να ξεσκάσει. Και τότε, καθώς σήκωσε το βλέμμα του στον ουρανό, ανακάλυψε πως δεν υπήρχε φεγγάρι! κοίταξε ανήσυχος το ρολόι του. Έτρεξε και βρήκε το ημερολόγιο. Σίγουρα, αυτή την ώρα έπρεπε στον ουρανό να υπάρχει πανσέληνος. Ήταν τρομερό! Ξέχασε κάθε έγνοια για την κοπέλα του, φόρεσε βιαστικά το κοστούμι και τη γραβάτα κι έτρεξε στο αστεροσκοπείο. 
Δοκίμασε με τα μεγάλα τηλεσκόπια. Τίποτε. Το φεγγάρι δεν φαινόταν πουθενά.
 
"Vortex of the moon"
by Mugsy
Το πρόβλημα ήταν μεγάλο. Έπρεπε να κινητοποιηθούν όλοι. Τηλεφώνησε στην αστυνομία. Ο διευθυντής της αστυνομίας, ανήσυχος, τηλεφώνησε στον υπουργό δημόσιας τάξης. Ο υπουργός δημόσιας τάξης, ανήσυχος, τηλεφώνησε στον περωθυπουργό. Και ο πρωθυπουργός κήρυξε τη χώρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και προσπάθησε να επικοινωνήσει με τους πρωθυπουργούς άλλων χωρών. 
Στη μικρή πλατεία το φεγγάρι και το παιδί έπαιζαν χωρίς να έχουν καταλάβει αυτή την αναστάτωση. Όμως κόντευε πια να ξημερώσει. Το φεγγάρι έπρεπε να φύγει. Υποσχέθηκε πως θα ξανακατέβει. Στο ίδιο σημείο. Χαιρέτησε το μικρό του φίλο και με ένα πήδο βρέθηκε στον ουρανό. Σκονισμένο, λαχανιασμένο, ευτυχισμένο.
Ξαφνικά κατάλαβε τι είχε συμβεί όσο έπαιζε. Είδε τα τηλεσκόπια στραμμένα πάνω του, ένα σωρό περιπολικά να τριγυρνούν στους δρόμους, και κατάλαβε...
 
-Επιτέλους! φώναξαν με ανακούφιση όλοι. Το φεγγάρι! Φάνηκε το φεγγάρι!
-Επανήλθε η τάξη, είπε ο διευθυντής της αστυνομίας και ο υπουργός δημόσιας τάξης συμφώνησε.
-Δεν υπάρχει πια κίνδυνος, είπε ο πρωθυπουργός. Και όλοι γύρισαν στα σπίτια τους ικανοποιημένοι.
Μόνο ο αστρονόμος ξημερώθηκε κοιτάζοντας από τα τηλεσκόπια, γεμάτος ανησυχία. Του φαινόταν πως το φεγγάρι ήταν κάπως πιο κόκκινο, πως το φως του τρεμόποαιζε κι έμοιαζε... λερωμένο. Κάποια στιγμή όμως κουράστηκε κι αυτός. Τέλος πάντων, σκέφτηκε, φτάνει που η πανσέληνος βρίσκεται στη θέση της, έστω και... λεκιασμένη.
"Moon swept" by Color Blast
Έφυγε από το αστεροσκοπείο και γύρισε σπίτι του. Μπορούσε πια να σκεφτεί με την ησυχία του την κοπέλα που αγαπούσε. 
Το φεγγάρι ντράπηκε που προκάλεσε τόση ταραχή. Ευτυχώς, δεν ανακάλυψαν πως έπαιχε στην παιδική χαρά. Όμως δεν έπρεπε να ξαναπάει.
Άδiκα ο μικρός του φίλος κοιτoύσε από το παράθυρό του το επόμενο βράδυ, μήπως δει το φεγγάρι να κατεβαίνει. Το φεγγάρι δεν κατέβηκε ξανά στην παιδική χαρά. Εκείνη ήταν η πρώτη νύχτα που έκανε κάτι διαφορετικό. Η πρώτη και η τελευταία. Δεν μπορούσε να το ξανακάνει. 
 
"Dark night Golden moon" by Mary Carol Williams
 
Καθώς περνούσε τις νύχτες στο σκοτεινό ουρανό, στεκόταν για λίγο πάνω από τη μικρή πλατεία. Κοιτούσε την παιδική χαρά κι ένας αναστεναγμός του ξέφευγε καθώς τα μάτια του έπεφταν σ' εκείνο το γαλάζιο κάθισμα της τραμπάλας.
 
 
 
 

"Child under the moon"
 
 
 
Το παιδί κάθε βράδυ πριν κοιμηθεί κοίταζε ψηλά στον ουρανό και ψιθύριζε τρυφερά:
-Καλή σου νύχτα φεγγαράκι!
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
Το παραμύθι της Φρόσως Χατόγλου κυκλοφόρησε το 1988 από τη Σύχρονη Εποχή, με την εικονογράφηση του Βασίλη Διονυσόπουλου.
 
 
 
 

 

Δευτέρα 23 Σεπτεμβρίου 2013

Το θέατρο έσπασε το αυγό της στρουθοκαμήλου


Το μήνυμα του Πάμπλο Νερούδα για την Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου, της 27ης Μάρτης του 1971.

Ο Πάμπλο Νερούδα στο Παρισι, το 1971, μετά τη βράβευσή του με το Νόμπελ Λογοτεχνίας.









"Παρακολούθησα ένα έργο του Άρθουρ Μίλερ, "Το τίμημα", κάπου, στο Μοντεβιδέο ή στο Καράκας. Μου άρεσε αλλά πόνεσε. Ένα είδος σκληρού, αλύγιστου Τσέχωφ, χωρίς ένα χαμόγελο.
Αφήνοντας το θέατρο, το άφησα κι αυτό, θέλοντας να ξεχάσω την αλήθεια και την πικρία του.
Την ίδια χρονιά είδα κάποιο που ήταν ακατάστατο, κυνικό, φρενήρες, που μου άρεσε για την υπερβολή του, τον έντονο ερωτισμό του, την αλλαγή που έφερε!
Έφυγα απ' το θέατρο και κοιτούσα με τρυφερότητα τους χειμωνιάτικος δρόμους, τα ακίνητα δέντρα, τις απλές ανθρώπινες κινήσεις.
Η θεατρική βία, η επινοημένη σφοδρότητα ήταν ήδη πίσω μου και σε λίγο τις είχα ξεχάσει.

"Chicago theater" by Otis Kaye

Ο καιρός μας, νομίζω, ταλαντεύεται με αυτές τις μετακυλήσεις ανάμεσα σε μία αλήθεια που δεν ικανοποιεί και μία ελπίδα που ακόμα δεν έχει πάρει μορφή. 
Μέσα από το κέλυφος του τεράστιου αυγού στρουθοκαμήλου, που το θέατρο έσπασε, όλοι εμείς περιμένουμε στις θέσεις μας με προσμονή, από την πρώτη ως την τελευταία σειρά, για τον νεοσσό μέχρι να βγάλει φτερά και να πετάξει. 
Πλήττουμε τόσο με το παράλογο όπως και με τις παλιομοδίτικες σειρές, και ο ρεαλισμός έχει πεθάνει από γεράματα, από φόβο μη τυχόν και αναστηθεί από το μνήμα. 
Τα τείχη έχουν πέσει πια και στα επτά νησιά των επτά θαλασσών που κάνουν τον κόσμο, όλοι θέλουν να χτίσουν, όλοι θέλουν να μάθουν και αναγνωρίζουν ότι όλοι θέλουμε στο θέατρο να δούμε τους εαυτούς μας όπως ήμασταν και όπως θα γίνουμε.


Η ποίηση είναι το ψωμί μου, μόνο ένας ποιητής απ' τη Χιλή είμαι, κοντά σε όλους αλλά και μακριά σας, άνδρες και γυναίκες του παγκόσμιου θεάτρου.
Και ακόμα τολμώ να πιστεύω ότι όλοι συμφωνούμε  στο τι θέλουμε: ένα θέατρο που είναι απλό χωρίς να είναι απλουστευτικό, κριτικό αλλά όχι απάνθρωπο, που να προχωράει σαν ένα ποτάμι που κατεβαίνει από τις Άνδεις και του οποίου τα όρια είναι μόνο αυτά που το ίδιο θέτει στον εαυτό του."
μετάφραση από τα αγγλικά: Δημήτρης Μπινιάρης

Κυριακή 22 Σεπτεμβρίου 2013

Φέρτε κρασί, φέρτε φωτιά

Βούλα Ζουμπουλάκη

Στο έργο του Λουίτζι Πιραντέλο "Απόψε αυτοσχεδιάζουμε", που παρουσιάστηκε στο θέατρο Αθηνών το 1961, η Βούλα Ζουμπουλάκη τραγούδησε την "Πέτρα", σε στίχους και μουσική του Μάνου Χατζιδάκι.

Η Διδώ Σωτηρίου ως θεατρική συγγραφέας

της Φιλοθέης Κολίτση (με τίτλο "Ποικίλες πτυχές του λογοτεχνικού έργου της Διδώς Σωτηρίου")


"Θα μπορούσαμε να εντάξουμε το έργο της σε θεματικούς κύκλους, παρακολουθώντας ταυτόχρονα και τους πειραματισμούς της με διάφορα λογοτεχνικά είδη:

Α. Ο πρώτος κύκλος, ο Μικρασιατικός, περιλαμβάνει τα μυθιστορήματα με τα οποία έγινε γνωστή και αγαπητή τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Πρόκειται για έργα που έχουν τη μορφή ιστορικού χρονικού και είναι προσανατολισμένα κατεξοχήν σε θέματα εθνικά ("Οι νεκροί περιμένουν", "Ματωμένα χώματα").


Β. Ο κύκλος της Κατοχής, της Αντίστασης και του μετεμφυλιακού κλίματος. Εδώ η συγγραφέας πειραματίζεται με το είδος της μυθιστορηματικής βιογραφίας, ενώ ο προσαντατολισμός είναι πολιτικός ("Ηλέκτρα", "Κατεδαφιζόμεθα", "Η εντολή").










Γ. Ο Κύκλος της Δικτατορίας. Εδώ εντάσσονται τα δυο από τα τρία θεατρικά έργα. Το τρίτο, "Περιπέτεια δίχως τέλος", 1968, εντάσσεται θεματικά στον προηγούμενο κύκλο.
Τα θεατρικά κείμενα είναι μια μάλλον εντελώς άγνωστη πτυχή της Διδώς Σωτηρίου. Γράφτηκαν στα πρώτα χρόνια της δικτατορίας και εκδόθηκαν σε ενιαίο τόμο με πρόλογο της Έλλης Παππά.
Ο προσανατολισμός σ' αυτά τα έργα είναι κοινωνικοπολιτικός.


"Πολιτεία Κωφαλάλων", 1968
Είναι ένας μονόλογος γραμμένος σε τρίτο πρόσωπο. Το κείμενο γράφτηκε μέσα σε ψυχιατρική κλινική στη οποία κατέφυγε η συγγραφέας για να αποφύγει τη σύλληψη. Εδώ απεικονίζεται "η νύχτα του μεγάλου σεισμού", φράση που αποτελεί παρωδιακή αναφορά στο απριλιανό πραξικόποημα και στη δικτατορία.
"Στον πλανήτη γη όλα πάνε καλά", 1969
Αυτό είναι ένα έργο, όσο περίεργο κι αν ακούγεται, επιστημονικής φαντασίας, μια πολιτική αλλληγορία που φτάνει στα όρια της "πολιτικής δυστοπίας".
(Ο όρος είναι το αντίθετο της ουτοπίας. Είναι ένα λογοτεχνικό είδος στο οποίο απεικονίζεται μια αντι-κοινωνία (μια δυστοπική, αρνητικά κοινωνία) μέσω της οποίας ασκείται έντονη κριτική σε συγκεκριμένο πολιτικό και κοινωνικό σύστημα της πραγματικότητας.) 
Το έργο "Στον πλανήτη γη όλα πάνε καλά" μπορεί να συνεχιστεί με κείμενα όπως τα "Εμείς" του Ζαμιάτιν, "Ένας θαυμαστός καινούριος κόσμος" του Χάξλεϋ, "1984" του Όργουελ, εφόσον παρουσιάζει μια πραγματικότητα που θυμίζει τον Μεγάλο Αδελφό. Στο κείμενο απεικονίζεται ένα τρομακτικά καταπιεστικό καθεστώς, που χρησιμοποιεί το άνθος των επιστημόνων και τα τελευταία επιτεύγματα της τεχνολογίας και της ρομποτικής προκειμένου να διασφαλίσει την κυριαρχία και τον έλεγχο των πάντων. Υπάρχει έλεγχος σε θέματα γενετικής και σεξουαλικότητας (ερωτοαπαγόρευση, έλεγχος ποιότητας παραγόμενων τέκνων, βιολογική αστυνομία), έλεγχος της σκέψης, της συνείδησης και της μνήμης, έλεγχος του χρόνου με χάπια - ορμόνες "αντιγερόλ".
Το έργο ασκεί έντονη κοινωνική κριτική και αποτελεί καυστική σάτιρα του ολοκληρωτισμού στην τριπλή εκδοχή του: του ναζισμού, του σταλινισμού και της δικτατορίας των Συνταματαρχών στην Ελλάδα. Την ίδια στιγμή σατιρίζεται με καυστικό τρόπο η ξύλινη γλώσσα των Ελλήνων Δικτατόρων.


Δ. Στα μεταγενέστερα κείμενά της επικεντρώνεται σε νέες θεματικές, όπως τα δικαιώματα του παιδιού και της γυναίκας, ενώ ο σταθερός άξονας παραμένει ο αγώνας για την  ελευθερία και την αυτο-διάθεση των λαών. Ο προσανατολισμός των έργων αυτών είναι κοινωνικός ("Τυχαίο συναπάντημα και άλλες ιστορίες", "Οι επισκέπτες", "Τα παιδιά του Σπάρτακου").




Απόσπασμα από το κείμενο της Φιλοφέης Κολίτση "Ποικίλες πτυχές του λογοτενικού έργου της Διδώς Σωτηρίου".


Σάββατο 21 Σεπτεμβρίου 2013

Θέατρο, ένα ισχυρό εργαλείο για την ειρήνη





"Μια θεώρηση για το θέατρο στην υπηρεσία της ανθρωπότητας" - μήνυμα της Jessica A. Kaahwa για την Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου, 27 Μάρτη 2011.






"Η σημερινή συνάθροιση είναι μια αληθινή αντανάκλαση της απέραντης δυναμικής του θεάτρου στην κινητοποίηση των κοινοτήτων κσι τη γεφύρωση των διαχωρισμών.
Σας πέρασε ποτέ από το μυαλό ότι το θέατρο θα μπορούσε να είναι ένα ισχυρό εργαλείο για ειρήνη και συμφυλίωση; Ενώ τα έθνη ξοδεύουν τεράστια ποσά για ειρηνευτικές αποστολές σε περιοχές συγκρούσεων στον κόσμο, δεν δίνουν τη δέουσα προσοχή στο θέατρο ως εναλλακτικού μέσου μετατροπής και διαχείρισης των συγκρούσεων. Πώς μπορούν οι πολίτες της μητέρας γης να πετύχουν την παγκόσμια ειρήνη, όταν τα εργαλεία που χρησιμοποιούν προέρχονται από εξωτερικές και προφανώς καπιεστικές δυνάμεις;
"Eclipse" by Don Michael
Το θέατρο διεισδύει ανεπαίσθητα στη φοβισμένη και καχύποπτη ανθρώπινη ψυχή μεταβάλλοντας την εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας και ανοίγοντας έναν κόσμο επιλογών για το άτομο και συνεπώς την κοινότητα. Μπορεί να δώσει νόημα στις καθημερινές πραγματικότητες προλαμβάνοντας ένα αβέβαιο μέλλον. Έχει τη δυνατότητα να ασχοληθεί με την πολιτική και κοινωνική πλευρά των ανθρώπιμων καταστάσεων με απλούς και ευθείς τρόπους. Επειδή είναι περιεκτική τέχνη το θέατρο, προσφέρει μια εμπειρία ικανή να υπερβεί προηγούμενες παρανοήσεις.
Επιπρόσθετα, το θέατρο είναι ένα αποδεδειγμένο μέσο προβολής και προώθησης ιδεών τις οποίες συλλογικά υποστηρίζουμε και για τις οποίες είμαστε πρόθυμοι να αγωνιστούμε όταν παραβιάζονται.
Για να μπορούμε να προσβλέπουμε σε ένα ειρηνικό μέλλον, θα πρέπει οι ίδιοι να κάνουμε την αρχή χρησιμοποιώντας ειρηνικά μέσα που στοχεύουν στην αναζήτηση της κατανόησης, του σεβασμού και της αναγνώρισης του καθενός από μας στην προσπάθεια για επίτευξη της ειρήνης. Το θέατρο είναι εκείνη η παγκόσμια γλώσσα με την οποία μπορούμε να προωθούμε μηνύματα ειρήνης και συμφιλίωσης.
Εμπλέκοντας ενεργά το κοινό στο θέατρο μπορεί να ωθήσει πολλούς ανθρώπους να αποδομήσουν πολλές αντιλήψεις. Με αυτόν τον τρόπο δίνει στο άτομο την ευκαιρία της αναγέννησης, που το καθιστά ικανό να κάνει επιλογές βασισμένες σε ανανεωμένη γνώση και πραγματικότητα. Για να επιτύχει το θέατρο, θα πρέπει να προχωρήσουμε τολμηρά στην ενσωμάτωσή του στην καθημερινή μας ζωή για την αντιμετώπιση κρίσιμων ζητημάτων συγκρούσεων και ειρήνης.
Για την εφαρμογή του κοινωνικού μετασχηματισμού και της αναμόρφωσης των κοινοτήτων το θέατρο ήδη σε κατεστραμμένες από τον πόλεμο περιοχές και ανάμεσα σε πληθυσμούς οι οποίοι διαχρονικά υποφέρουν από τη φτώχια ή τις ασθένειες. Οι περιπτώσεις επιτυχούς παρέμβασης του θεάτρου στην κινητοποίηση και ευαισθητοποίηση του κοινού για τη στήριξη των θυμάτων τυ πολέμου αυξάνονται διαρκώς. Οι πολιτιστικές πλατφόρμες, όπως το Διεθνές Ινστιτούτο Θεάτρου το οποίο έχει ως στόχο την "την εδραίωση της εριήνης και φιλίας μεταξύ των ανθρώπων", ενεργοποιούνται ήδη.
"Find a way" by Don Michel
Σε μια εποχή σαν τη δική μας που γνωρίζουμε τη δύναμη του θεάτρου, είναι παρωδία να σωπαίνουμε και να αφήνουμε αυτούς που κρατούν τα όπλα και αυτούς που αμολούν τις βόμβες να είναι ειρηνοποιοί του κόσμου μας. Πώς είναι δυνατό να τα εργαλεία της αποξένωσης, που πιθανότατα τη διπλασιάζουν, να είναι όργανα ειρήνης και συμφιλίωσης;
Σε αυτήν την Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου σας παροτρύνω να συλλογιστείτε αυτό το ενδεχόμενο και να προωθήσετε το θέατρο ως ένα καθολικό εργαλείο για διάλογο, κοινωνική αλλαγή και μεταρρύθμιση. Ενώ τα Ηνωμένα Έθνη ξοδεύουν κολοσσιαία χρηματικά ποσά για ειρηνευτικές αποστολές σε όλο τον κόσμο με τη χρήση των όπλων, το θέατρο αποτελεί μιαν αυθόρμητη, ανθρώπινη, οικονομικότερη και με διαφορά ισχυρότερη εναλλακτική λύση.
Αν και μπορεί να μην είναι η μοναδική απάντηση στην επίτευξη του στόχου της ειρήνης, το θέατρο θα πρέπει οπωσδήποτε να χρησιμοποιηθεί ως ένα αποτελεσματικό εργαλείο στις ειρηνευτικές αποστολές." *
(οι υπογραμμίσεις είναι επιλογές του ΘΕΑΤΡΟΥ)

"Η Jessica A. Kaahwa, συγγραφέας, ηθοποιός, σκηνοθέτης και πανεπιστημιακός, είναι διεθνλως γνωστή για το ανθρωπιστικό της έργο.
Υπότροφος του Ιδρύματος Fullbrightν και επίκουρη καθηγήτρια στο Τμήμα Μουσικής, Χορού και Θεάτρου στο πανεπιστήμιο Makerere της Ουγκάντα, το 2001 πήρε το διδακτορικό της δίπλωμα στην Ιστορία Θεάτρου, Θεωρία και κριτική από το πανεπιστήμιο του Maryland των Η.Π.Α. Έχει γράψει περισσότερα από δεκαπέντε έργα για το θέατρο, την τηλεόραση και το ραδιόφωνο, έχει σκηνοθετήσει, ενώ η κοινωνική της προσφορά και συμμετοχή σε πρωτοβουλίες για τα ανθρώπινα διακιώματα και την ισότητα, συνδυάζεται πάντα με την τέχνη του θεάτρου." *

Birdy, το αγόρι πουλί

"Birdy το αγόρι πουλί" - Altera Pars


"Ο Μπέρντι είναι μια μηχανική ιδιοφυία, που θαυμαζει τα πουλιά και, σαν σύγχρονος Ντα Βίντσι, προσπαθεί μελετώντας τα να τα αντιγράψει και να πετάξει κι αυτός με τα αυτοσχέδια φτερά του.
Όμως ο Β' Παγκόσμιος πόλεμος θα τον αφήσει στο κρεβάτι ενός στρατιωτικού νοσοκομείου, σε κατατονία.
Ο επίσης τραυματίας παιδικός του φίλος Αλ θα προσπαθήσει να τον "ξυπνήσει" ζωντανεύοντας τις αναμνήσεις του παρελθόντος, τον ακόρεστο πόθο για ελευθερία..." *





Ο Μπέρντυ γεννήθηκε το 1978 από το συγγραφέα Ουίλιαμ Ουάρτον και είναι πια ένα πολυβραβευμένο και πολυδιαβασμένο μυθιστόρημα.









Το 1984 ο Άλαν Πάρκερ μετέφερε την ιστορία του Μπέρντι στον κινηματογράφο και βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ των Κανών.
Τους πρωταγωνιστικούς ρόλους ενσάρκωσαν ο Νίκολας Κέιτζ και ο Μάθιου Μοντίν.








Το 1996 η Ναόμι Ουάλας διασκεύασε το έργο για το θέατρο.




Δημήτρης Ποταμίτης



Το 1997 ο Δημήτρης Ποταμίτης ανέβασε στο Θέατρο Έρευνας τον Μπέρντι, σε μορφή θεατρικού παιχνιδιού. *







Το 2011 ο σκηνοθέτης Πέτρος Νάκος ανέβασε το έργο, σε μετάφραση Ερρίκου Μπελιέ, στο Altera Pars, με τους Ορέστη Τρίκα, Γεράσιμο Πετικάρη, Σίμο Κυπαρισσόπουλο, Παναγιώτη Ασημακόπουλο, το Γιώργο Σουξέ και τον ίδιο.




Ο Μπέρντυ στο Altrera Pars


Το έργο "καταγράφει τον κόσμο που θελήσαμε να ζήσουμε και τον κόσμο που αποδεχθήκαμε να ζούμε. Υπόσχεται όμως εκείνον τον άλλο κόσμο που οφείλουμε να πιστέψουμε ξανά, να ονειρευτούμε και να ανασυγκροτήσουμε." *
Πέτρος Νάκος






Τον Μπέρντι μού θύμισε η  Ζωή Νικητάκη, στη συνέντευξή της στο ΘΕΑΤΡΟ.

διαβάστε:
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...