ο Ντοστογιέφσκι από τον Tennyson Samraj |
«Τη χρονιά που δημοσιεύτηκε το πρώτο σημαντικό αφήγημά του, ο
"Φτωχόκοσμος" (1846), ο Ντοστογιέφσκι, επηρεασμένος από τον Γκόγκολ,
έγραψε το διήγημα "Ο κύριος Προχάρτσιν", όπου αντιμετώπιζε τον κόσμο των
απόκληρων με γελαστή ματιά.» *
«Από ένα αληθινό περιστατικό ο Ντοστογιέφσκι κάνει υψηλή ραπτική, φιλοτεχνώντας το πορτρέτο ενός φιλάργυρου. Εκκινώντας από το Μολιέρο και τον Πούσκιν, μας φωτίζει το δικό του ασθενή και τον ταπεινό του περίγυρο.
Η γραφή της "φιλανθρωπίας", όπως είχε ονομαστεί στην εποχή του η ενασχόληση της λογοτεχνίας με τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα, και εδώ κάνει ένα μικρό θαύμα: το άθλιο σηνικό, που θυμίζει ακόμα πιο ξεπεσμένο Περ Γκοριό, και οι εξίσου καταφρονεμένοι κάτοικοί του, κινούν τη φασματική παρουσία τους σα να μεταφέρουν ένα ακατανόητο κι ασήκωτο άχθος.
Στο "βυθό" αυτό, κοινωνικό και ψυχολογικό, με την έννοια μιας παράλογης ηθικής, ο ήρωας ετοιμάζει κάτι παραπάνω από το μίσθωμα του γνωτού περατάρη, φυλάσσοντας στο αξιοθρήνητο στρώμα του μέσα στο κοινόβιο μια μικρή περιουσία.
Οι περιγραφές ζωντανεύουν μισόφωτα, στριγκιές και κατάρες ελευθερώνουν οσμές αλκοόλ, ανθρώπινης παρουσιάς, κλονισμένης εμπιστοσύνης ή παραφοράς, ενώ φωτογραφίζουν στο κέντρο τον παράδοξο αυτοεγλεισμό του Προχάρτσιν.
Όπως κάθε ντοστογιεφσκικός ήρωας, αυτός ο τελευταίος ανίκανος, να αυτοτελειωθεί αντίθετα προς τον τολστοϊκό άνθρωπο, γίνεται έρμαιο της λανθασμένης ανάγνωσης του κόσμου και της θέσης του εκεί.
Δεν θυσιάζεται για τίποτα σημαντικό, λέει ο Ντοστογιέφσκι, αλλά για κάτι εξωφρενικό, ιδιοτελές και ανήθικο. Δεν προσφέρει τίποτε γύρω του, αλλά εγωιστικά υποφέρει, χωρίς ουσιαστικό αντίκρυσμα.» *
διαβάστε:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η παράσταση δεν είναι φώτα, δεν είναι σκηνικό,
είναι οι άνθρωποι, εσείς κι εγώ.