Αλέκος Σακελλάριος - αυτοβιογραφία

ο Αλέκος Σακελλάριος για το θέατρο 

«Μην σας εκπλήξει, μα στην αρχή είχα όνειρα ηθοποιού. Νωρίς όμως κατάλαβα πως θα μπορούσα και θα 'πρεπε, για το καλό μου, να πλησιάσω το θέατρο από άλλο δρόμο. Σαν συγρραφέας.

Πρωτόγραψα στις επιθεωρήσεις "Δικτατόρισσα", "Το μπουμπούκι" κι άλλες.

Η πρώτη μου επίσημη εμφάνιση έγινε στο θέατρο Κοτοπούλη όπου ο Πέτρος Κυριακός ανέβασε το πρώτο μου θεατρικό έργο (ένα μιούζικαλ λαϊκό όπως θα λέγαμε σήμερα), με τίτλο "Ο βασιλιάς του χαλβά", κι όπου το όνομά μου μαζί με το όνομα του τότε συνεργάτη μου αξέχαστου Μήτσου Βασιλειάδη μπήκε κάτω από το όνομα του μεγάλου συνθέτη της εποχής Ν. Χατζηαποστόλου.

Στάφανος Στρατηγός, Βασίλης Λογοθετίδης
και Βαγγέλης Πρωτοπαππάς
στο έργο "Οι δικοί μας άνθρωποι"

Συγκίνησε πολύ η υπόθεσή του (ήταν η ιστορία ενός λαϊκού παιδιού που τον ερωτεύεται η κόρη ενός βασιλιά του χαλβά, δηλαδή ενός βιομήχανου της Αμερικής, αλλά αυτός αγαπάει μια λαϊκή, σαν κι αυτόν, κοπέλα).

Απλοϊκή οπωσδήποτε η υπόθεση αλλά τι τα θέλετε. Εκράτησε το πρόγραμμα του θεάτρου Κοτοπούλη έναν ολόκληρο χρόνο, σε εποχή που και ένας μήνας θεατρικών παραστάσεων ήταν μεγάλη επιτυχία. Για την απήχηση θα μου επιτρέψετα να μη μιλήσω. Την προσδιορίζει άλλωστε η συνέχεια της δουλειάς μου.

Τον "Βασιλιά του χαλβά" διαδέχθηκε "Το ταξίδι στ' Αλγέρι" που έγραψα πάλι με τον Βασιλειάδη και είχε μουσική Χαιρόπουλου. Ακολούθησαν οι "Μποέμ της Αθήνας" που τους έγραψα μόνος μου πια, αλλά και πάλι με μουσική Χαιρόπουλου.

Άννα Συνοδινού
(σε πρώτη θεατρική εμφάνιση),
Βύρων Πάλλης και Ντίνος Ηλιόπουλος
στον
"Θανασάκη τον πολιτευόμενο"

Αργότερα είχα την τύχη να με ξεχωρίσει ο Σπύρος Μελάς και να μου αναθέσει να γράψω ένα έργο για το Θέατρο Τέχνης που τότε το είχε ο Κ. Μουσούρης, η Αλίκη Θεοδωρίδη και ο Χριστόφορος Νέζερ.

Έγραψα ένα ανατολίτικο παραμύθι "Το ρόδο του Ισπαχάν", που παίχτηκε με συγγραφική βοήθεια του Σπύρου Μελά και με σκηνοθεσία του ίδιου, μουσική υπόκρουση του Χρ. Χαιρόπουλου και με σκηνογραφίες - κοστούμια του αξέχαστου σκηνογράφου - ζωγράφου Άγγελου Σπαχή.

Ο αριθμός των έργων που έχω γράψει μέχρι σήμερα είναι στρογγυλός, 185. Τα πιο πολλά είναι κωμωδίες που έχω γράψει είτε μόνος μου είτε με συνεργασία με τον αξέχαστο συνεργάτη μου το Χρήστο Γιαννακόπουλο. 

Το σενάριο για τον κινηματογράφο ήταν ένα είδος με το οποίο δεν είχα τολμήσει να καταπιαστώ, γιατί στην περίοδο 1935-37 ο ελληνικός κινηματογράφος ήταν γελοίος. Δηλαδή, λέγοντας "πάμε να δούμε ελληνική ταινία", εννούσαμε να γελάσουμε με τις αηδίες που θα δούμε.

ο Αλέκος Σακελλάριος
για τον κινηματογράφο

Και ξαφνικά εμφανίστηκε ο Φίνος. Νέος, γιος φαρμακοπιού αλλά με μεγάλη κλιση και ταλέντο σε όλα τα μηχανικά πράγματα. Γύριζε συνέχεια με κατσαβίδια στις τσέπες, και έλυνε και έδενε μηχανές, αυτό ήταν το "ψώνιο" του.

Εκείνη την εποχή εμφανίστηκε ο ηχητικός κινηματογράφος που δεν είχε καμία σχέση με το σημερινό. Τη φωνή, τους ήχους, τη μουσική, τους έγραφαν σε τεράστιους δίσκους γραμμοφώνου που παιζόντουσαν παράλληλα με την προβολή της βουβής ταινίας. Όπως είναι φυσικό, δεν υπήρχε κανένας συντονισμός ήχου και εικόνας, π.χ. περνούσε ένα τρένο και άκουγες το γάβγισμα σκύλου, ή έβλεπες το σκύλο κι άκουγες το τρένο να σφυρίζει. Σιγά - σιγά η φωνή άρχισε να γράφεται επί της ταινίας με φως.

Και ο Φίνος ήταν εκείνος που πρώτος κατασκεύασε εδώ στην Ελλάδα ηχοληπτικά μηχανήματα. Και ύστερα σιγά - σιγά προχώρησε και στην παραγωγή κινηματογραφικών ταινιών.

Εγώ εκείνη την περίοδο έγραφα κωμωδίες για το θέατρο. Ο Φίνος που το ήξερε ήρθε και μου είπε:

"Γιατί δεν γράφεις και μια κωμωδία για τον κινηματογράφο; "Εγώ απάντησα ότι θα έγραφα μια κωμωδία, αλλά με την προϋπόθεση ότι θα την γύριζε είτε ο Τζαβέλας, είτε ο Ιωαννόπουλος, οι οποίοι ήταν οι μόνοι που έκαναν εκείνη την εποχή ορθογραφημένο κινηματογράφο. Συμφωνήσαμε τελικά να τη γυρίσει ο Τζαβέλας. Έτσι έγραψα το "Παπούτσι απ' τον τόπο σου". Ο Φίνος το διάβασε, ενθουσιάστηκε και είπε: "Εντάξει, αύριο αρχίζεις το γύρισμα."

Απόρησα. "Ποιος εγώ; Ο Τζαβέλας δεν θα γυρίσει την ταινία;" ρώτησα.

"Οχι, τελικά δν θα 'ρθει", απάντησε ο Φίνος, "Θα τη γυρίσεις μόνος σου."

"Μα δεν έχω ιδέα", αποκρίθηκα. "Δεν ξέρω καν τι είναι μια κινηματογραφική μηχανή."

"Δεν έχει σημασία, θα σου δείξω εγώ", επέμεινε ο Φίνος.

Έτσι, άρχισε να μου μιλάει για τα πλάνα και τους όρους. Εγώ άρχισα να μπερδεύομαι με τους όρους. "Θα γυρίσω την ταινία", του είπα, "αλλά με μια συμφωνία, αντί για τους όρους θα χρησιμοποιώ τα χέρια μου για να δείχνω στον οπερατέρ μέχρι που θέλω να είναι το πλάνο".

Φωφώ Λουκά και Γεωργία Βασιλειάδου
στο
"Παπούτσι απ' τον τόπο σου"

 Γυρίστηκε λοιπόν το "Παπούτσι απ' τον τόπο σου" με τον Αλέκο Λειβαδίτη, το Μάνο Φιλιππίδη και τη Γιωργια Βασιλειάδου σε πρώτη εμφάνιση. Όταν συμπληρώθηκε το γύρισμα και κάτσαμε να δούμε μόνοι μας την κωμωδία που είχαμε φτιάξει, ήταν όλοι μουδιασμένοι, ούτε λενα χείλι δεν "έσκασε". Γιατί; Γιατί η κωμωδία θέλει κόσμο. Γι' αυτό και οι Αμερικάνοι έχουν βάλει στις κωμικές σειρές της τηλεόρασης "γέλια κονσέρβα", έτσι ειδοποιούν τον τηλεθεατή που παρακολουθεί μόνος του μια κωμωδία πως "εδώ γελάνε".

Μου κόπηκαν τα πόδια. περίμενα την πρεμιέρα της ταινίας στο Πάνθεον με μεγάλη αγωνία. Μπήκα μέσα ενώ είχε αρχίσει η προβολή και τι να δω; Ο κινηματογράφος ήταν φίσκα από κόσμο και όλοι γελούσαν. Στην αρχή νόμισα πως είχα μπει σε άλλη ταινία, μετά όμως συνειδητοποίησα πως είχα μπει στη δικιά μου και από εκεί άρχισε η καριέρα μου ως σεναριογράφου και σκηνοθέτη.  Ήταν το 1947.

Την επόμενη χρονιά έφτιαξα το "Οι Γερμανοί ξανάρχονται" και συνέχισα.

ο Αλέκος Σακελλάριος για το θέατρο, τον κινηματογράφο,
την τηλεόραση και τα τραγούδια

Τα καλύτερα σενάρια που έχω γράψει και όταν λέω τα καλύτερα εννοώ εμπορικότερα, γιατί ο κινηματογράφος είναι μια τέχνη για τον πολύ κόσμο και όχι για λίγους, όπως νομίζουν μερικοί. Δεν είναι σαν το βιβλίο που το παίρνει αποκλειστικά κάποιος που ενδιαφέρεται γι' αυτό. Ο κινηματογράφος απευθύνεται σ' όλα τα κοινωνικά στρώματα. Πρέπει να τα περιέχει όλα και να είναι εύληπτος. Όπως έλεγε και ο Ζαρύλ Ντανούκ "οι ταινίες που γυρίζω πρέπει να γίνονται κατανοητές κι από παιδιά".

στίχοι Αλέκου Σακελλάριου

Σε όλα αυτά τα χρόνια έχω γράψει 1500 τραγούδια.

Το πρώτο τραγούδι που έγραψα είναι το "Θα ξανάρθεις" το 1933.

Όπως και στο θέατρο και στον κινηματογράφο, έτσι και στο τραγούδι, συνεργάστηκα και με μεγάλα ξένα ονόματα παγκόσμιας ακτινοβολίας. Για παράδειγμα αναφέρω ότι η μουσική του τραγουδιού "Παλιά γειτονιά" με την τόσο ελληνική "προσωπικότητα" και την πέρα ως πέρα αθηναϊκή "κομψότητά" του, την έγραψε ο πασίγνωστος σ' όλο τον κόσμο αργεντινός συνθέτης Εντουάρντο Μπιάνγκο, με τον οποίο στην οπερέττα "Αρζεντίνα" έγραψα και τη "Μοναξιά φτάνεις κάποτε μοιραία" και πολλά άλλα.

στίχοι Αλέκου Σακελλάριου

Όλα τα τραγούδια μου που έγραψα μόνος ή με συνεργασία του Χρήστου Γιαννακόπουλου, δεν γράφτηκαν αποκλειστικά για τραγούδια, ήταν και νούμερα επιθεωρησιακά που κάνανε επιτυχία χωρίς να το επιδιώξουμε. Όπως π.χ. "Το τραμ το τελευταίο" που το πρωτοτραγούδησαν, όχι τραγουδιστές, αλλά ηθοποιοί και εξακολουθεί να τραγουδιέται ακόμα.

Άλλα τραγούδια επίσης που δεν γράφτηκαν για τραγούδια αλλά για "πλάκα" όπως το "Βρε πώς πατηρήσαμε", το "Μπέμπα" κια άλλα που κάνανε μεγάλες επιτυχίες.

ο Αλέκος Σακελλάριος για την τηλεόραση

Όπως και στον κινηματογράφο έτσι και στην τηλεόραση θα τολμούσα να πω ότι είμαι από τους πρώτους εργάτες της. Σκηνοθέτησα πάνω από 40 κωμωδίες για την τηλεόραση, ενώ παράλληλα μεγάλη ακροαματικότητα συγκέντρωναν οι τακτικές μου εκπομπές: "Κάτι άλλο", "Εξήντα λεπτά χωρίς λεφτά", "Όπως σας αρέσει".

Επιπλέον έγραψα και επιμελήθηκα πολλές πανηγυρικές εκπομπές, αποκριάτικες, πρωτοχρωνιάτικες και τα λοιπά. Η τηλεοποτική μου δουλειά "μεταφράζεται" σε αρκετά χιλιόμετρα βίντεο. Ένα για το οποίο είμαι υπερήφανος είναι το "Εγώ κι εγώ". Ήταν μια εκπομπή με ηλεκτρονικά τρικ που έπαιζα με τον εαυτό μου, έπιανα το χέρι του εαυτού μου, προσέφερα τσιγάρο και συζητούσαμε έχοντας διαφορετικές απόψεις.

Αλλά ας μην ξεχνάμε ότι στη χώρα που ζούμε όλοι προσπαθούνε να σε κάνουνε να σκύψεις το κεφάλι και να συμβιβαστείς με τις εκάστοτε περιστάσεις.

Για να πετύχει κάποιος μια τηλεοπτική εκπομπή, πρέπει να γίνει στρατιώτης της ανακτορικής φρουράς και να περιπολεί στους διαδρόμους των τηλεοπτικών σταθμών. Κάτι που δεν μπορώ να το κάνω και γι' αυτό... λυπάμαι.

Χαίρομαι όμως που έφτασα στα χρόνια που έφτασα και με τις επιτυχίες που έχω χωρίς να βοηθηθώ και να χρηματοδοτηθώ ποτέ από καμία κυβέρνηση.»

Αλέκος Σακελλάριος

(από το πρόγραμμα του έργου του "ο φίλος μου ο Λευτεράκης", που παρουσιάστηκε στο Εθνικό Θέατρο το 1989)

διαβάστε:
Αλέκος Σακελλάριος: το Εθνικό κι εγώ