Άκρατη και άκοπη εμπορικότητα από το Εθνικό

"Η γειτονιά των αγγέλων" του Ιάκωβου Καμπανέλλη ζωντανεύει ξανά στο Εθνικό Θέατρο.

«Εισβάλλει στην σκληρή καθημερινότητά μας για να μας συγκινήσει και να μας θυμίσει πως οι δυσκολίες δεν είναι ανυπέρβλητες, αρκεί να υπάρχει πίστη, αλληλεγγύη και αντίσταση στη φθορά που δημιουργούν οι οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες σε εποχές κρίσης.»

Έτσι παρουσιάζει το Εθνικό την παράσταση: με λέξεις "πιασάρικες" και αερολογίες χιλιοειπωμένες για να αποδείξει, μια ακόμη φορά, την πεισματική του άρνηση να παράξει καλλιτεχνικό έργο, να τολμήσει, να αφουγραστεί, έστω και την ύστατη ώρα, την ώρα της κρίσης, την εθνική ανάγκη.

Ο σκηνοθέτης Κώστας Τσιάνος, φίλος του Καμπανέλλη, που συμμετείχε ως ηθοποιός στην κινηματογραφική μεταφορά του θεατρικού, αλλάζει το τέλος του έργου, εξηγώντας πως η εκδοχή που θα παρουσιάσει υπήρχε στο μυαλό του συγγραφεα: «η ηρωίδα δεν αυτοκτονεί και η καινούργια εποχή θα ανατείλλει στη γειτονιά μέσα από τη συμφιλίωση και την αποδοχή του άλλου.»

«Στις μέρες μας δεν πρέπει να είναι τόσο βαρύ το φινάλε. Σε εποχές όπως η σημερινή θέλω να δώσω ένα χάπι εντ.», λέει ο σκηνοθέτης.

Στροφή στην άκρατη και άκοπη εμπορικότητα, λοιπόν, στα θεάματα τύπου δικτατορίας που δεν ταράζουν τα λιμνάζοντα νερά ούτε με μικροσκοπικά βοτσαλάκια. Δεν αναφέρομαι τυχαία στην εποχή της δικτατορίας: εκείνη η εποχή "άντεξε" το "σκληρό" τέλος της ταινίας του Δαλιανίδη...

Και έρχονται οι πρωταγωνιστές της παράστασης, με τις ρηχές παρατηρήσεις τους, να με επιβεβαιώσουν:

«Πρόκειται για ένα ωραίο θέαμα, μια λαϊκή παράσταση στην οποία ο κόσμος θα περάσει καλά.», μας ενημερώνει η Μαρίνα Ασλάνογλου και προσθέτει: «μ' αρέσει η γειτονιά, η αυλή, ότι όλοι έχουν τα ίδια προβλήματα, τον ίδιο πόνο. Διακρίνω μια ομαδικότητα, μια συμπαράσταση, τους ενός προς τον άλλο. Είναι κάτι πολύ ωραίο που στις μέρες μας έχει χαθεί...»

«Ο κόσμος που βάλλεται από παντού έχει ανάγκη να πάει σε μια εποχή ασφαλή. Στο '50 και το '60 βλέπουμε ανθρώπους που είναι σακατεμένοι από έναν εμφύλιο οι οποίοι ελπίζουν. Τραγουδάνε, ανοίγουν την αγκαλιά τους.», μας λέει ο Νίκος Ψαρράς.

Πόσο αλήθεια "ασφαλείς" ήταν αυτές οι δεκαετίες; Και πόσο κυριαρχούσε η "ομαδικότητα" στις γειτονιές τότε; Δεν θα μπω στον κόπο να απαντήσω, όμως θα σας παραπέμψω εδώ, για να πάρετε μια "επίκαιρη" γεύση της εποχής εκείνης.

Κι αν δεν κάνω λάθος, οι άνθρωποι της γειτονιάς δεν είναι που απομονώνουν το ζευγάρι στο έργο του Καμπανέλλη;

"Ο κόσμος που βάλλεται από παντού" έχει συνηθίσει να βλέπει τους ανθρώπους της εποχής του να αυτοκτονούν, απελπισμένοι από την ανάλγητη στάση του κράτους και την αδιαφορία των συνανθρώπων τους. Κι έχει ανάγκη να προχωρήσει μπροστά, βλέποντας κατά πρόσωπο την καθημερινότητα και ελπίζοντας σε έναν καινούριο δρόμο, έναν δρόμο υπαρκτό, που επιβάλλεται να του δείξει και η τέχνη...

«Όσα συνέβαιναν εκείνη την εποχή, κατά κάποιο τρόπο συμβαίνουν δυστυχώς και σήμερα, και μάλιστα με χειρότερο τρόπο. Μόνο που τότε οι άνθρωποι μέσα από τις τεράστιες δυσκολίες τους προσπαθούσαν να βρουν το κουράγιο να δημιουργήσουν ένα κόσμο καλύτερο.» λέει ο Κώστας Τσιάνος.

Και σήμερα, όπως και τότε, κάποιο άνθρωποι το κάνουν αυτό! Και δεν θα σας κατηγορήσω για το ότι δεν είστε ένας από αυτούς, αλλά για το ότι τους περιφρονείτε και μάλιστα επιδεικτικά!

Αν σκοπός ήταν ένα χαζοχαρούμενο, ή έστω χαλαρό, θέαμα, θα μπορούσε το Εθνικό να επιλέξει ένα άλλο έργο. Προς Θεού, δεν εννοώ ένα καινούριο έργο! Ένα παλιό, ελαφρύ, έργο. Αλλά, όχι! Μπορεί να μην πρωτοπορεί, είναι όμως στη μόδα! Επιλέγει, λοιπόν, ένα έργο "ποιοτικό" με κοινωνικό θέμα, για να ανταποκριθεί επιφανειακά στην εποχή, και το παραδίδει "ένα ωραίο θέαμα με χάπι εντ", για να ανταποκριθεί ουσιαστικά στις ανάγκες των πρωτεργατών της κρίσης...

διαβάστε:
Η γειτονιά των αγγέλων - Ιάκωβος Καμπανέλλης
Η γειτονιά των αγγέλων - τα τραγούδια
Αυτή η γειτονιά δεν μυρίζει ναφθαλίνη
"Η γειτονιά των αγγέλων" στο Εθνικό Θέατρο