Νίκος Καζαντζάκης - Κούρος

Δείτε όλα τα θεατρικά έργα του Νίκου Καζαντζάκη εδώ.

«Γράφτηκε τον Απρίλη 1949 με πρωτότυπο τίτλο "Θησέας".
»Πρόκειται για το γνωστό μύθο τού Θησέα και του Μινώταυρου, δοσμένο μέσα από μια ψυχαναλυτική ερμηνεία.

Ο Καζαντζάκης είχε έντονα επηρεαστεί απ' την ανάπτυξη της ψυχανάλυσης, που γνώρισε από κοντά στη Βιέννη το 1922, αφού άλλωστε χάρη σ' αυτήν μπορούσε να φωτίσει τις απόκρυφες πτυχές της ύπαρξής του και να γνωρίσει καλύτερα τον εαυτό του.
»Έτσι, λοιπόν, σ' αυτό το έργο, σύμφωνα μ' αυτά που ομολογεί ο ίδιος σε γράμμα του στον Borje Knos, ο Μινώταυρος εκφράζει το υποσυνείδητο του ανθρώπου, ενώ ο Θησέας το λόγο που απελευθερώνει το Μινώταυρο και οδηγεί στο συνειδητό το ασυνείδητό του ή, κατά την αγαπημένη του έκφραση, "μετουσιώνει την ύλη σε πνεύμα".
»Εκτός από την καθαρά ψυχαναλυτική διάσταση, το έργο κινείται και σ' αυτήν του αγώνα για κατάκτηση της ελευθερίας. Ο Μίνωας εκφράζει τη φάση τής ελεύθερης αναγκαιότητας (amor fati), που επιτρέπει στο άτομο να διαφυλαχθεί και μόνο απ' την επιβολή τής εξωτερικής ανάγκης που το περιβάλλει, ενώ ο Θησέας αυτήν της στιγμιαίας ελευθερίας, του κορυφώματος δηλαδή της έννοιας αυτής στο έργο του.»

(Από το άρθρο του Θόδωρου Γραμματά «Ξαναδιαβάζοντας το έργο τού Νίκου Καζαντζάκη» στο περιοδικό Διαβάζω.) *

 Υπόθεση:

"Έξω από την πόρτα του Λαβύρινθου, ο Θησέας περιμένει τη στιγμή να αναμετρηθεί με το θρυλικό Μινώταυρο, ενώ παράλληλα αναλογίζεται πώς ξέφυγε από τα τεχνάσματα των Μινωιτών, που προσπαθούσαν να τον απομακρύνουν από το σκοπό του. Η Αριάδνη του στέλνει μήνυμα, ομολογώντας του τον έρωτά της και του ζητά να συναντηθούν τα μεσάνυχτα, αλλά εκείνος απαντά αρνητικά.

Η κοπέλα, απτόητη, πηγαίνει και τον βρίσκει επί τόπου, πιστεύοντας ότι η άρνησή του οφείλεται σε ένα είδος ερωτικού παιχνιδιού. Όσο κι αν ο Θησέας της δηλώνει προσβλητικά ότι αδιαφορεί γι' αυτήν, επιμένει και του υπόσχεται ότι θα τον βοηθήσει να κατακτήσει την Κρήτη και θα τον ακολουθήσει στην Αθήνα· επιπλέον, του ομολογεί ότι πράγματι την έστειλε ο Μίνωας για να τον αποπλανήσει.

Ο Μίνωας δεν αργεί να εμφανιστεί· η στάση του δείχνει ότι είναι συμφιλιωμένος με την ιδέα του τέλους και της καταστροφής. Αντιμετωπίζει τον Θησέα φιλικά, τον συμβουλεύει για τη συνάντησή του με το Μινώταυρο και του δίνει την ευχή του, ενώ η Αριάδνη τον οδηγεί στο Λαβύρινθο. Σύντομα, η γη σείεται από την πάλη· λίγο αργότερα, ο Θησέας βγαίνει μαζί με την Αριάδνη και δίνει το σύνθημα της αναχώρησης.

Η βασιλοπούλα πιστεύει ότι ο Θησέας νίκησε, όμως εκείνος μιλά αινιγματικά για την εμπειρία του. Αποκρούει ξανά τις ερωτικές της προσφορές και της λέει ότι ήρθε η ώρα να χωρίσουν. Ο Μίνωας επιστρέφει, αυτή τη φορά χωρίς τα διακριτικά της βασι-λικής του εξουσίας. Ζητά να μάθει τι συνέβη και η Αριάδνη του περιγράφει τις σκηνές, λέγοντας ότι όταν στο τέλος προσπάθησε να απομακρύνει τον Θησέα, είδε δυο ψηλούς ξανθούς νέους να κοιτούν αμίλητοι τη θάλασσα.

Ο Μίνωας αποκαλεί τον Θησέα «βασιλόπουλο της Κρήτης», και του ζητά να πάρει μαζί του την Αριάδνη, χωρίς αποτέλεσμα. Η Αριάδνη παρακινεί τον πατέρα της να σκοτώσει τον ξένο, όταν όμως ο Μίνωας καλεί τους φρουρούς, γκρεμίζεται η πόρτα του Λαβύρινθου και προβάλλει ο Μινώταυρος με τη μορφή Κούρου. Ο Μίνωας τον αναγνωρίζει ως τον Λυτρωτή που λυτρώθηκε από τη μορφή του Ταύρου, αποχαιρετά την κόρη του και πεθαίνει, ενώ ο Θησέας φεύγει μαζί με τον Κούρο." *

διαβάστε:

Ο θεατρικός Νίκος Καζαντζάκης

Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη

Καζαντζάκη Νίκου θέατρο